System elektroenergetyczny istnieje dzięki rozdzielnicy, która pełni niezwykle ważną funkcję rozdziału i przesyłu energii elektrycznej. W instalacji mieszkaniowej mamy do czynienia z prądem o niskim napięciu, a brak rozdzielnicy oznaczałby niemożność korzystania z energii elektrycznej. Rozdzielnie elektryczne wykorzystuje się również na różnego rodzaju imprezach plenerowych. Wyróżniamy różne rodzaje rozdzielni elektrycznych, które można dopasować do potrzeb i oczekiwanego napięcia.
Czym jest rozdzielnia i jakie są jej zalety?
Urządzenie stanowi element sieci elektrycznych, a ich zadaniem jest bezpieczny rozdział, przetwarzanie i przesył energii pomiędzy selekcjonowanymi obwodami. Funkcjonalność rozdzielnicy jest uzależniona od jej wyposażenia oraz roli w konkretnej instalacji elektrycznej. Wyróżniamy podstawowe funkcje rozdzielnic:
1. zarządzanie pracą urządzeń sterowniczych za pomocą przekaźników i styczników,
2. ochrona przed porażeniem dzięki bezpiecznikom, ogranicznikom przepięć, wyłącznikom instalacyjnym,
3. regulacja parametrów energii elektrycznej przez sterowniki PLC i regulatory,
4. wykonywanie czynności pomiarowych z pomocą aparatury pomiarowej, czyli przekładników prądowych i napięciowych,
5. łączenie, rozdział i przerywanie obwodów elektrycznych dzięki wyłącznikowi.
Podział rozdzielnic
Można je podzielić według wielu kategorii, a najważniejszy okaże się podział ze względu na napięcie znamionowe. Wyróżniamy: rozdzielnice nn niskiego napięcia – do 1 kV, rozdzielnice Sn średniego napięcia – od 1 kV do 100 kV, rozdzielnice Wn wysokiego napięcia od 110 kV do 220 kV, rozdzielnice Nn najwyższych napięć – powyżej 220 kV. Urządzenia możemy podzielić także ze względu na konstrukcję: tablicowe, skrzynkowe, szafowe. Modele tablicowe są najmniejsze i pracują na natężeniach do około 100-150 A. Wykorzystuje się je głównie w obiektach nieprzemysłowych, czyli w lokalach usługowych i mieszkaniach. Rozdzielnice skrzynkowe mogą pracować na natężeniach do kilkuset amperów i montuje się je w obiektach przemysłowych. Nazwa pochodzi od wyglądu urządzenia, które składa się z kilkunastu zintegrowanych skrzynek. Istnieją także modele szafowe przeznaczone do najwyższych napięć prądu do kilku tysięcy amperów.
Budowa rozdzielni
W podstawowym schemacie budowy rozdzielnicy spotkamy skrzynkę rozdzielczą, linie odpływowe i linie zasilające. Warto jednak przyjrzeć się wnętrzu skrzynek zasilających i poszczególnych elementów. Jednym z elementów jest rozłącznik izolacyjny, który włącza i wyłącza zasilanie w domowej instalacji elektrycznej. Określany jest także jako główny bezpiecznik. Kolejnym elementem jest wyłącznik różnicowoprądowy, który odcina prąd w obwodzie w przypadku zwarcia lub zagrożenia. Lampki sygnalizacyjne odpowiadają natomiast za ułatwienie odczytu awarii lub poprawnego funkcjonowania systemu. Jednym z elementów jest także wyłącznik nadmiarowo-prądowy chroniący obwody i podpięte urządzenia przed skutkami przeciążeń i zwarć. Ostatni element to odgromnik, który zabezpiecza całą instalację przed wyładowaniami atmosferycznymi i awariami sieci dystrybucyjnej.
Zastosowanie
Rozdzielnice elektryczne stosuje się w mieszkaniach, lokalach usługowych oraz obiektach przemysłowych. Model wybieramy na podstawie napięcia, które chcemy otrzymać. Niektóre firmy oferują wynajem elektrycznej rozdzielni do organizacji imprez. To dobre rozwiązanie, ponieważ nie musimy pokrywać kosztów okresowych przeglądów czy napraw. Pracownicy wypożyczalni doradzą również model oraz opowiedzą o użytkowaniu podczas imprezy masowej.